2018 yıllarında başlayan Türk lirasındaki hızlı değer kayıpları son yıllarda çok daha endişe verici bir hale evrilirken, özellikle 2021 yılında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Naci Ağbal’ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatlarıyla görevden alınması, yabancı yatırımcının Türkiye’den çıkışına neden olmuştu.
2021 yılında yaşanan milyarlarca liralık pozisyon değişikliklerinin en büyük etkisi devlet tahvillerinde yaşanırken, yabancı yatırımcının boşalttığı milyarlarca liralık alan Merkez Bankası alımları ile doldurulmak istenmiş olsa da, ülkeye giren sıcak para miktarının düşüş göstermesi TL’deki çöküşü daha da dramatik bir hale getirmişti.
DEĞİŞEN MODEL SONRASI YURT DIŞINDAN İLK YATIRIM GELDİ
28 Mayıs seçimlerinin ardından Türkiye ekonomisi, bir süredir yürütülen “Faiz Sebep Enflasyon Sonuçtur” modelini terk ederek, ekonomide rasyonel politikaların dikkate alındığında bir anlayışa dönüştü ve ekonomi yönetiminin başına yeniden Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek getirildi.
Şimşek, göreve gelir gelmez TCMB Başkanı olarak Hafize Gaye Erkan’ın göreve atanmasını sağlarken, bir yandan da dünyanın birçok bölgesine yaptığı seyahatler ile yatırımcı ve büyük fon sahipleriyle görüşmeler gerçekleştirdi.
BORSADA AYLARCA YÜKSELİŞ BEKLEMEYİN
Yapılan tüm görüşmelere rağmen hem küresel ekonominin gelişmekte olan ülkelere yatırım yapmak için uygun bir durumda bulunmaması hem de Türkiye’deki değişen ekonomik sisteme yönelik güvensizliklerin sürüyor oluşu yabancı yatırımcının aylardır Türkiye’ye gelmesinin önünde büyük bir engel olarak duruyordu.
Ekonomist Atilla Yeşilada, geçtiğimiz günlerde yıllar sonra ilk kez devlet tahvillerinden yapılan 130 milyar doların üzerindeki alımın tarihi bir öneme sahip olduğunu belirterek, yatırımcılara şu uyarılarda bulundu:
“Mevduat faizlerinin yükselmesi borsa için ciddi bir tehlike teşkil ediyor. Asıl avlanma alanı mevduat olanların geri dönmesi borsadan ciddi bir çıkış getirir. Bence de mevduat faizleri yerel seçimlere kadar, hatta 2024 yılı boyunca artmaya devam edecek. Özetle ben borsa tarafında yerel seçimlere kadar çok ciddi bir hareketlilik beklemiyorum. 8 bin 500 puan BIST100 tarafında denenebilir ancak bence aşağı yönlü alan daha fazla
YILLAR SONRA İLK KEZ ALIM YAPTILAR
Mantıklı bir yatırımcı alternatif getirilere bakar ve dolarda ne kazanırım, altında ne kazanırım diye düşünür. Borsanın tercih içerisinde kalabileceğini düşünmüyorum ancak bir ihtimal daha var, o da yabancı yatırımcı Türkiye’ye gelir mi? Seçimlerden bu yana ilk defa devlet tahvillerine alım geldi.
132-133 milyon dolar alım yaptı yabancılar. Küçük ama yine de çok önemli bir gelişme. Seçimlerden sonra Türk bankalarından yurt dışı teminatlarında kullanmak üzere alım yaptıklarını görmüştük ve onun dışında hep satıcıydı yabancı bankalar. Devlet tahvilleri ise Türkiye’ye para girmesi açısından çok daha geniş bir havuz.
“DEVLET TAHVİLLERİNE 15 MİLYAR DOLAR YATIRIM GELEBİLİR”
Elbette borsaya para girmesini isteriz ralli yapmak için ama borsaya bir yıl içerisinde 3-4 milyar dolar girer. Devlet tahvillerine ise 10-15 milyar dolar girebilir. Dolayısıyla buraya para girmesinin başlaması oyunu değiştirebilir.
Peki giriş devam eder mi? Bence hayır. Küçük alımlar olabilir ancak yerel seçimlere kadar yabancı yatırımcının büyük miktarda pozisyon alacağını düşünmüyorum. Niye küçük alımlar olabilir. Bu sorunun yanıtı teknik analizlerden geçiyor.
