ABD Başkanı Trump, İsrail’in Ayetullah Ali Hamaney’in Öldürülmesi Planını Onaylamadı
ABD Başkanı Donald Trump, Reuters haber ajansına konuşan iki ABD’li yetkiliye göre, İsrail’in “İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in öldürülmesi” planına onay vermedi.
Reuters’a konuşan bir kaynak, “İranlılar ABD’li birisini öldürdü mü? İran bunu yapana kadar siyasi liderlerin peşine düşmeyi konuşmayız bile” şeklinde konuştu.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, konuyla ilgili yorum yapmaktan kaçındı ancak Fox News kanalına verdiği mülakatta, Donald Trump’la “tamamen koordinasyon halinde” olduklarını belirtti.
Netanyahu, ABD’ye ait yer altı hedeflerini vurabilen mühimmat talebinde bulunup bulunmadığı sorusuna cevabında, “Başkanla tartışmalarımıza girmeyeceğim” dedi.
Saldırıdan sonra Washington’dan peş peşe açıklamalar geldi ve Trump, Wall Street Journal gazetesine İsrail’in saldırı planını doğruladı.
İsrail Başbakanı Netanyahu da ABD’nin bilgilendirildiğini belirtti.
Trump, 13 Haziran saldırısını “çok başarılı”, “mükemmel” şeklinde nitelendirdi ve Truth Social platformunda, İran’ın anlaşma şansını kullanamadığını savundu.
Trump, “Bundan sonraki saldırılar planlanmış durumda ve daha sert olacaklar. İran anlaşma yapmak zorunda. Halen vakit var” ifadelerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 13 Haziran’daki saldırıların ardından İsrail’in “tek taraflı hareket ettiğini” ve Washington’ın saldıra dahil olmadığını belirtti.
Rubio açıklamasında, ABD’nin bölgedeki askeri güçlerini koruma önceliğini vurgulayarak, “İran ABD çıkarlarını ve personelini hedef almamalı” dedi.
- İsrail’in İran saldırısına Ankara’dan tepkiler ne oldu?
Putin, İran ve İsrail liderleri ile görüştü
13 Haziran’daki İsrail saldırılarının hemen ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Kremlin’den yapılan açıklamaya göre Putin, Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede İsrail saldırısını kınadı.
Netanyahu ile yaptığı görüşmede ise İran’ın nükleer programı kaynaklı sorunların yalnızca diplomasi ile çözülebileceğini belirtti.
Rusya ve İran arasında stratejik bir ortaklık anlaşması bulunmakta olup, ilişkiler Ukrayna’daki olayların ardından derinleşti.
İlk saldırılar, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) İran’ın nükleer yükümlülüklerini yerine getirmediği yönündeki kararının saatler sonrasında gerçekleşmişti.
Saldırı sonrası, İran Dışişleri Bakanı ile Trump’ın Ortadoğu temsilcisinin Pazar günü Umman’da yapılması planlanan görüşmesi iptal edildi.
- İsrail’in İran’ın nükleer tesis ve askeri komutanlarına yönelik saldırıları hakkında neler biliniyor?
BM’den itidal çağrısı
13 Haziran’da İsrail’in İran’a yaptığı ilk açıklamanın ardından dünyadan gelen tepkiler ise şöyle oldu:
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, gerginliğin tırmanmasını kınadı ve itidal çağrısı yaptı.
Açıklamada, “Ne pahasına olursa olsun bölgenin kaldırmakta oldukça zorlanacağı daha derin bir çatışmadan kaçınma çağrısı yapıyor” ifadeleri kullanıldı.
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İran ve İsrail’i “geri adım atmaya ve gerginliği acilen azaltmaya” çağırdı ve saldırıları “endişe verici” olarak nitelendirdi.
Başbakan, “Gerilimi tırmandırmanın bölgede kimseye faydası yok” diye ekledi.
Suudi Arabistan da saldırıları kınadı ve bunları İran’ın “egemenliği ve güvenliğine zarar verdiğini” ve “uluslararası hukuk ve normların açık ihlalini teşkil ettiğini” belirtti.
Umman saldırıdan ve sonuçlarından “İsrail’i sorumlu tuttuğunu” belirtti, “bu tehlikeli hareketi durdurmak için güçlü ve kesin bir duruş benimsemesi” çağrısı yaptı.
Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong, “gerilimin tırmanmasından endişe duyduklarını” ve saldırıların “halihazırda istikrarsız olan bir bölgeyi daha da istikrarsızlaştırma riski taşıdığını” söyledi.
