Çocuklarda Kalbe Ziyan Veren Beslenme Yanlışları

Sağlıksız beslenme, hareketsizlik, obezite, yetersiz uyku ve gerilim derken kalp hastalıkları son yıllarda çocuklarda da giderek yaygınlaşıyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Sinem Altunyuva Usta, “Günümüzde ebeveynlerin ağır iş temposunun da tesiriyle beslenme biçimi doğallıktan uzaklaşarak, kolay ve çabuk hazırlanabilen, yapay tatlandırıcılar ve raf ömrünü uzatan katkı hususlarıyla lezzet oranları artırılmış paketli ve işlenmiş besin tüketimine kaymıştır. Bu durum ise kalp sıhhatini tehdit eden obezitenin, çocuklarda en sık görülen kronik hastalık haline gelmesinde kıymetli rol oynamaktadır” diyor. Milletlerarası Obezite Komite raporuna nazaran; dünya çapında 5-17 yaş ortası çocukların yaklaşık yüzde 20-25’inin kilolu ya da obez olduğunu; obezitenin ise kardiyovasküler hastalıklara da direkt yer hazırladığını vurgulayan Dr. Sinem Altunyuva Usta, çocukların kalp sıhhatini korumak için ebeveynlere çok kıymetli misyonlar düştüğünü, bilhassa sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve antrenman alışkanlığı kazandırmanın kritik rol oynadığını söylüyor. Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Sinem Altunyuva Usta, çocuklarda kalbi tehdit eden yanlışlı beslenme alışkanlıklarını anlattı, ebeveynlere kıymetli ikazlar ve tekliflerde bulundu.

Rafine ve işlenmiş besinler tüketmek

Endüstriyel eserler obezite oluşumunu kolaylaştırıyor. Örneğin; paketli tatlılar, dondurmalar, rafine şekerleri yüksek oranda içeren gazlı içecekler, soğuk çaylar, renkli ve meyveli sütler, şekerlemeler, bisküvi ve kraker üzere atıştırmalıklar metabolik sendrom ve kardiyovasküler hastalık gelişimini kolaylaştırabiliyor. Bu nedenle çocukların bu usul besinlere özendirilmesinin önüne geçilmesi gerekiyor. Yeniden beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği, pirinç yerine bulgur tüketilmesi hem doygunluk hissi vererek fazla kiloya karşı takviye oluyor hem de kalp sıhhatini müdafaaya katkı sağlıyor.

Lifli besinlerden yoksul beslenmek

Kimi ebeveynlere nazaran çocuklarına zerzevat ve kurubaklagil yedirmek ‘deveye hendek atlatmaktan’ daha zor! Lakin zerzevat ve kurubaklagil tüketimi çocukların kalp ve damar sıhhati açısından çok değerli. Çünkü sebzeler düşük yağ içeriklerinin yanı sıra, makus kolesterolü (LDL kolesterol) düşürücü tesire sahip olan varlıklı posa içerikleri, ağır lif oranları, folik asit, kalsiyum, potasyum ve C vitamini sayesinde kalp ve damar sıhhatini koruyor. Yeniden nohut, mercimek, kuru fasulye üzere kurubaklagiller posa istikametinden güçlü oldukları kadar, yüksek besin bedellerine sahip olduklarından haftada en az iki kere kurubaklagil tüketilmesi öneriliyor. Bu nedenle çocuklarına zerzevat ve kurubaklagil yemeklerini sevdirmek için ebeveynlere büyük misyon düşüyor.

Yanlış pişirme tekniklerinin kullanılması

Kızartmalar yetişkinlerin olduğu üzere çocukların da kalp ve damar sıhhatini tehdit ediyor. Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Sinem Altunyuva Usta, çocukların kalp sıhhatini muhafazada pişirme usullerinin sanıldığından çok daha fazla değer taşıdığını belirterek “Hızlı pişirme prosedürlerinden, kızartma ve kavurmadan çok haşlama, kendi suyunda pişirme, ızgara ya da fırında pişirme yollarını tercih edin. Bu formda çok yağ alımını sınırlamakla kalmayıp çocukların kalp ve damar sıhhatini korurken, yemeğin besin bedelini de artırmış olursunuz” diyor.

Doymuş yağ asidi içeren besinler tüketmek

Doymuş yağ asitleri kalp sıhhati için ziyanlı olan LDL kolesterol seviyelerini yükseltirken, insülin direnci gelişimini kolaylaştırıyor. Dr. Sinem Altunyuva Usta’ya nazaran; çocukların bilhassa de televizyon ve bilgisayar başında televizyon seyrederken tükettikleri yüksek kalorili, transyağlardan güçlü cipsler, paketli kek ve kurabiyeler, kahvaltılık gevrekler, renklendirilmiş şekerli sütler, kızartmalar ve aromalı şekerli yoğurtlar kalp ve damar sıhhati için ziyanlı olabiliyor. Bunların yerine tüketecekleri çiğ badem, ceviz ve çiğ fındık üzere yağlı tohumlar, içerdikleri sağlıklı doymamış yağlar ve lifler sayesinde kalp sıhhatini müdafaalarına katkı sağlıyor.

Aşırı tuz kullanımı

Dünya Sıhhat Örgütü’nün günlük tuz tüketimi teklifinin günlük 2 gram olduğuna işaret eden Dr. Sinem Altunyuva Usta “Oysa Türkiye’de erişkinlerde yapılan bir araştırmada; günlük tuz tüketiminin yaklaşık 18 gram olduğu bildirilmektedir. Yemekler pişirilirken konulan tuz ölçüsünün azaltılması, pişmiş besinlere ek tuz atılmaması, fazla tuz içeren rafine ve işlenmiş besinlerin tüketiminin en aza indirgenmesi hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltmada, çocukların kalp sıhhatini muhafazada son derece önemlidir” diyor. Yemek hazırlarken kullanılan tuzların iyotlu olması ise tiroit bezinin ve münasebetiyle metabolizma suratının düzenlenmesinde de kıymet taşıyor.

İşlenmiş et eserleri tüketmek

İşlenmiş, ısıl süreçlerden geçmiş et eserlerinin tüketilmesi de bir öteki yanlışlı beslenme alışkanlığı olarak öne çıkıyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar; bu tıp etlerin tüketilmesinin kardiyovasküler hastalık riskinin yanı sıra kanser sıklığında da artış ile bağlı olduğunu gösteriyor. Dr. Sinem Altunyuva Usta, bu nedenle pastırma, sucuk, sosis, salam tüketiminin azaltılması hatta tüketilmemesi gerektiğini söylüyor.

Yeterince balık yememek

Zengin omega-3 içeriği sayesinde balık tüketimi çocuk gelişiminde değerli rol oynuyor. Balık tüketiminin artırılması LDL yani makûs kolesterol seviyesini düşürerek damarlarda tıkanıklığa yol açan plak oluşumunu engellerken, kalp ritminin düzenlenmesinde büyük yarar sağlıyor. O nedenle haftada en az iki kez balık tüketmek gerekiyor. Lakin balığın pişirilme biçimi de çok değerli. Kızartma yarar yerine ziyana yol açabildiğinden, balığı buğulama tekniği ile ya da fırında yapmak gerekiyor.